|
396/7: Βησιγότθοι με τον Αλάριχο Α΄ εισβάλλουν στη Βοιωτία. Καταστροφή πόλεων-ανάμεσά τους πιθανόν και της Θήβας, αν και ορισμένοι μελετητές εκφράζουν αμφιβολίες
περ. 420: Μαρτυρίες των πηγών σχετικά με τις πόλεις Χαιρώνεια, Λεβαδεία, Κορώνεια, Ανθηδώνα (ανοικοδομημένη), Υηττός (διαδέχεται τον Ορχομενό λόγω της ανόδου της στάθμης της Κωπαΐδας), Θήβα, Θεσπιές, Θίσβη, Πλαταιές, Τανάγρα, Αράχωβα (;), Λεύκτρα, Αλίαρτος
περί τα μέσα του 5ου αι.: Παλαιοχριστιανική βασιλική στο Δίστομο Βοιωτίας
527-30 και 551: Τμήμα της Βοιωτίας (8 πόλεις και κώμες) ισοπεδώνεται από καταστροφικούς σεισμούς (ιδ. Κορώνεια, Χαιρώνεια). Ο Ιουστινιανός Α΄προβαίνει σε ανοικοδομήσεις και νέες οχυρώσεις
μέσα 6ου αι. και εξής: Η Θήβα και οι γύρω περιοχές γίνονται σταδιακά κέντρα εκτροφής μεταξοσκωλήκων-καλλιέργειας μουριών· απαρχές άνθησης μεταξοβιοτεχνίας
τέλη 6ου –αρχές 7ου αι.: Αύξηση επαρχιακού πληθυσμού Βοιωτίας με σταδιακές διεισδύσεις σλαβόφωνων κτηνοτρόφων στον Ελικώνα, το Σορό, το Πτώο και την περιοχή του Ορχομενού. Εποχή ίδρυσης βυζαντινού ναού της Αγ. Ελεούσας της Σουβάλας (αρχ. Λιλαίας) βορ. του Ορχομενού
7ος-8ος αι.: Απαρχές εμπορικής ανάπτυξης Θήβας. Έλληνες και – αργότερα – Εβραίοι, Αρμένιοι, Βλάχοι και Σλάβοι (καθώς μαρτυρούν αρκετά σλαβικής προέλευσης τοπωνύμια: Χλεμποτσάρι, Τσάτσαρη, Ροδοσλάβι, Τζέφκα, κ.α.)
9ος αι.: Η Θήβα γίνεται πρωτεύουσα του θέματος Ελλάδος (μερικές φορές αναφέρεται και η Λάρισα της Θεσσαλίας) ως το 1204
περ. 872: Ίδρυση του ναού Αγ. Γεωργίου Θεολόγου στη Θήβα από τον «βασιλικό κανδιδάτο» Βασίλειο
873-4: Ίδρυση ναού Παναγίας της Σκριπούς στον Ορχομενό, βορειοανατολικά της Λιβαδειάς, από τον «βασιλικό πρωτοσπαθάριο» και «επί των οικειακών» Λέοντα
918-928: Βουλγαρικές επιδρομές (του τσάρου Συμεών) απειλούν τη Θήβα. Πιθανώς τότε καταστρέφεται η Καδμεία ακρόπολη (Αρέθας Καισαρείας)
943: Επιδρομές Ούγγρων (Μαγιάρων) στον κεντροελλαδικό χώρο
946-953/6: Ίδρυση του ναού της Παναγίας Θεοτόκου (πρώην Αγ. Βαρβάρας) στο συγκρότημα της μονής του Οσίου Λουκά από τον στρατηγό του θέματος Ελλάδος Κρηνίτη Αροτρά (με έδρα του τη Θήβα)
953: Θάνατος του οσίου Λουκά του Στειριώτη
β΄ μισό 10ου αι. (μετά το 961): Ίδρυση ναού της Αγ. Φωτεινής έξω από τη Θήβα (αποδίδεται στον όσιο Νίκωνα «Μετανοείτε» κατά την επιστροφή του τελευταίου από την ανακτημένη Κρήτη)
996/7: Σαμουήλ και Βούλγαροι εισβάλλουν και λεηλατούν τη βοιωτική ύπαιθρο. Δήωση Λιβαδειάς και περιοχής
περ. 1005: Θάνατος Λουκά (του Β΄) πρώτου μετά τον όσιο Λουκά ηγούμενου της μονής
περ. 1011: Πιθανή ίδρυση καθολικού της μονής Οσίου Λουκά (σύμφωνα με το Μανόλη Χατζηδάκη) από τον ηγούμενο Φιλόθεο (σύμφωνα με το Νίκο Οικονομίδη)
περ. 1011/2 – περ. 1048: Ηγούμενος Αθανάσιος στη μονή του Οσίου Λουκά
περ. 1048: Ίδρυση της αδελφότητας της Παναγίας Ναυπακτιωτίσσης στη Θήβα και σύνταξη του πρώτου τυπικού της. Στην ίδρυση σημαντικό ρόλο διαδραματίζει ο τότε ηγούμενος της μονής Οσίου Λουκά Θεόδωρος/Θεοδόσιος Λεώβαχος
11ος αι.: Πιθανή ίδρυση του άγνωστου, μέχρι πρόσφατα, ναού της Παναγίας της Λεβαδείας
β΄ μισό 11ου αι.: Στο Βίο του οσίου Μελετίου του Νέου (επίσκοπος Μεθώνης Νικόλαος, 12ος αι.) αναφέρεται μια Θηβαία αρχόντισσα που διαμοιράζει την προίκα της στους φτωχούς Θηβαίους
1079: Θάνατος του οσίου Νικήτα του «εξ επταπύλων Θηβών»
τέλη 11ου – αρχές 12ου αι.: Σύνταξη του περίφημου «Κτηματολογίου των Θηβών» με αναλυτικά στοιχεία για τους μεγάλους γαιοκτήμονες, τους μικρούς καλλιεργητές και τις φορολογικές τους υποχρεώσεις. Σύνταξη του β΄ (και οριστικού) τυπικού της Παναγίας Ναυπακτιωτίσσης Θηβών – το πρωτότυπο στην Capella Palatina στο Παλέρμο της Σικελίας, όπου μεταφέρθηκε από τους Νορμανδούς
11ος-12ος αι.: Μεγάλη άνθηση του εμπορίου και της μεταξοβιοτεχνίας στη Θήβα. Αναφορά της πόλης σε αρκετές συνθήκες παραχώρησης προνομίων στους Βενετούς εκ μέρους των Κομνηνών και Αγγέλων αυτοκρατόρων. Εποχή πιθανής ίδρυσης ναού Αγ. Νικολάου των Καμπιών και μονής Σαγματά
α΄ μισό 12ου αι.: Ο λόγιος Ιωάννης Τζέτζης αναφέρεται εγκωμιαστικά στην ιστουργική δεινότητα των Θηβαίων μεταξοτεχνιτριών
1147/8: Εισβολή των Νορμανδών από τη Σικελία και λεηλασία της Θήβας. Μεταφορά της μεταξοβιοτεχνίας από τον ελλαδικό χώρο (Πάτρα, Κόρινθος, Θήβα) στη Σικελία
περ. 12ος αι.: Πιθανή ίδρυση μονής Παναγίας Μακαριωτίσσης στη νότια κλιτύ του Ελικώνα, κοντά στη Θήβα
περ. 1164/5-66: Επίσκεψη και παρατηρήσεις του Βενιαμίν εκ Τουδέλης στη Θήβα, όπου συναντά ακμάζουσα ιουδαϊκή παροικία (2000)
β΄ μισό 12ου αι.: Ίδρυση ναού του Αγ. Νικολάου του Νέου στο Παρόρι Βοιωτίας
1166-82/93: Ο Ιωάννης Καλοκτένης μητροπολίτης Θηβών και «έξαρχος πάσης Βοιωτίας»
1185 και 1196: Σύμφωνα με μαρτυρίες των Μιχαήλ και Νικήτα Χωνιάτη οι Θηβαίες εξακολουθούν να διακρίνονται στην υφαντουργία των μεταξωτών
1204: Διαδοχικές καταλήψεις της Θήβας από το Λέοντα Σγουρό, δυνάστη της Αργολιδοκορινθίας, και από τον σταυροφόρο αρχηγό Βονιφάτιο Μομφερρατικό. Σταδιακή κατάληψη του υπόλοιπου βοιωτικού χώρου. Η μητρόπολη Θήβας περιέχεται στη δικαιοδοσία Λατίνου αρχιεπισκόπου
Βλ. Α. Σαββίδης, «Η πρόοδος της έρευνας για τη μεσαιωνική βοιωτική ιστορία», Επετηρίς Εταιρείας Βοιωτικών Μελετών Γ.2 (Αθήνα 2000), σελ. 579-580.
|